Μαγειρική ή νεύρωση;...

Της Πόπης Διαµαντάκου
Αν στο φαγητό περνούν τα συναισθήµατα εκείνου που το µαγειρεύει, όπως θέλει ο µύθος της µαγειρικής, ούτε που τολµάµε να φανταστούµε τι περιέχει το φαγητό που ετοιµάζουν επιθετικοί και αγενείς µάγειροι σε ριάλιτι. Τοπία, µυρωδιές, γεύσεις και ανθρώπινη γλύκα, εκείνη που θέλει την τροφή έκφραση πολιτισµού και συναισθηµάτων.

Τα ξαναθυµηθήκαµε βλέποντας τυχαία µία από τις εκποµπές του...

...Ηλία Μαµαλάκη που επαναλαµβάνονται στο µεσηµεριάτικο πρόγραµµα του Μega, τόσο αλλιώτικες από τη νευρωτική υστερία των µαγειρικών ριάλιτι, που απορήσαµε για τη µανία να ακολουθήσουµε τη µόδα τους αγοράζοντας εκ του εξωτερικού τα φαντεζί «κόνσεπτ» µιας µαγειρικής βιοµηχανίας που µοιάζει περισσότερο µε πασαρέλα.

Ούτε µαχαίρια που κινούνται µε πολεµική βία κόβοντας ντοµάτες και πιπεριές σαν να πετσοκόβουν το σκαλπ εισβολέων, ούτε κατσαρόλες που βράζουν πάνω σε κουζίνες-διαστηµόπλοια, ούτε θυµωµένοι µάγειροι που ξεσπούν ιδροκοπηµένοι σε βρισιές γιατί δεν επιβράβευσε τις µαγειρικές τους κάποιος επίσης έξαλλος σεφ, που τους συµπεριφέρεται σαν να είναι σκουπίδια.

Ενα ταξίδι στη Χίο, ένας περίπατος στους κάµπους µε τα αρωµατικά µανταρίνια, µια στάση σε µια πεντακάθαρη σπιτική κουζίνα που στις κατσαρόλες της τα µανταρίνια φτιάχνονται γλυκό του κουταλιού σιγά σιγά, χωρίς βιάση.

Τρεις ηµέρες θέλει το γλυκό: πρώτα να ξεπικρίσουν οι καρποί και µετά τρεις φορές να βράσουν για να δέσει ωραία το σιρόπι.

Κανείς δεν ουρλιάζει, κανείς δεν άγχεται.

Είναι διαφορετική βέβαια η µαγειρική που έχει σκοπό να θρέψει πελάτες ενός µαγερειού και όχι αγαπηµένους φίλους και καλέσµατα της νοικοκυράς. Θέλει οργάνωση, τέχνη, ταχύτητα και θέλει σεβασµό στον πελάτη που θα πληρώσει για να γευθεί το ξεχωριστό. Αλλά τι να το κάνεις, όταν βλέπεις πόση αγωνία περνούν οι µάγειροι στα ριάλιτι; Και, το χειρότερο, πόσο σκληροί και αγενείς µπορεί να γίνουν µε συναδέλφους τους για να τους βάλουν σε τάξη και να µαγειρεύουν και εκείνοι καλά; Οπως συµβαίνει στο «Εφιάλτης στην κουζίνα», που το είδαµε από τον Αlpha µε τον Εκτορα Μποτρίνι, ενώ αυτό τον καιρό προβάλλεται η ξένη αντίστοιχη σειρά µε τον σεφ… Ράµσεϊ, µεγάλη διασηµότητα της µαγειρικής τέχνης και αυτός.

Τους βλέπεις θυµωµένους, αγενείς απέναντι στους συναδέλφους που ζητούν τη βοήθειά τους και είναι µάλλον αδύνατον να πειστείς ότι µπορεί στα συστατικά οποιασδήποτε συνταγής τους να έχει περάσει η ανθρώπινη «γλύκα». Εχει άψογο τρόπο παρασκευής, έχει ακριβές σηµείο βρασµού και ψησίµατος, σωστά υλικά, ιδανικούς συνδυασµούς, άριστη εφαρµογή των µαγειρικών κανόνων, καταπληκτικούς συνδυασµούς τροφών. Ολα τέλεια, σαν να παρακολουθεί κάποιος το εσωτερικό της ΝΑSΑ λίγο προτού απογειωθεί το «Απόλλων». Και λοιπόν;

Η αγάπη έγινε θρίλερ
Παρακολουθούσαµε µια χιώτισσα νοικοκυρά να πλάθει «χερίσια» (χειροποίητα) µακαρόνια, να βάζει την κατσαρόλα εκεί, στην πλατεία του χωριού για να βράσουν, αφού πρώτα έφτιαξε µια απλή κόκκινη σάλτσα για να τα νοστιµέψει κάνοντας κινήσεις που φανέρωναν την αυτοπεποίθηση µιας καθηµερινής ρουτίνας, µε την έννοια ότι δεν υπάρχει άγχος ούτε ανάγκη επιβεβαίωσης.

Ακριβώς σαν τις παλιές αγάπες. Κάπως έτσι µάθαµε τη σχέση µε τα κατσαρολικά. Και ήρθαν όλα αυτά τα ριάλιτι να κάνουν τη µαγειρική ακόµη ένα άγχος και τη δουλειά του µάγειρα µια µάχη επικράτησης. Από θέαµα ηδονικό γιατί ερεθίζει βλέµµα, φαντασία και σιελογόνους, η µαγειρική µετατράπηκε σε θρίλερ.

Από αίσθηµα αγάπης και φροντίδας, η τροφή έγινε αντικείµενο άγχους και πεδίο επίδειξης και ξιπασιάς. Από ταξίδι στον χρόνο και τις µυρωδιές έγινε νεύρωση.

Μία ακόµη. Λένε πως τα συναισθήµατα του µάγειρα πέφτουν πάντα µέσα στην κατσαρόλα και µεταφέρονται σε εκείνους που τρώνε το φαγητό. Ετσι θέλουν οι µύθοι της µαγειρικής. Ούτε που τολµάµε να φανταστούµε τι περιλαµβάνει το φαγητό που ετοιµάζουν αγχωµένοι, επιθετικοί και ανταγωνιστικοί οι συµµετέχοντες σε µαγειρικά ριάλιτι.
Φαινόμενα - ΝΕΑ