7.3.10

Και το μέλλον μας αβέβαιο...


Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ
«Πού οδηγούν όλα αυτά;» Το ερώτημα τίθεται από τους πολίτες και μονοπωλεί τη συζήτηση στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Οι πιο αισιόδοξοι λένε ότι θα περάσουμε 2-3 πολύ δύσκολα χρόνια και στη συνέχεια θα έρθουν καλύτερες μέρες. Οι απαισιόδοξοι βλέπουν παρατεταμένη ύφεση, στρατιές ανέργων, μεγάλες κοινωνικές εκρήξεις, αύξηση του ρατσισμού και της εγκληματικότητας και αμφίβολο αποτέλεσμα στο τέλος.

Αλλοι πιστεύουν ότι σε τόσο...
ασταθές διεθνές περιβάλλον είναι εξαιρετικά επισφαλές να κάνεις προβλέψεις. Ολοι, πάντως, συμφωνούν σε κάτι: Η πορεία προς την ανάκαμψη (όποιο χρονικό διάστημα και αν την τοποθετεί κανείς) θα είναι επώδυνη, η μείωση του βιοτικού επιπέδου, πρώτη φορά μετά τον Πόλεμο, θα έχει μεγάλες κοινωνικές συνέπειες και το πολιτικό σύστημα θα υποστεί κι αυτό σοβαρούς κλυδωνισμούς.

* Ο πρώτος στόχος για την κυβέρνηση είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος του δανεισμού. Η πολιτική στήριξη από τη Γερμανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ είναι το πρώτο βήμα. Την Τετάρτη αναμένουν στην κυβέρνηση πολύ θερμή δήλωση από το «Κολέγιο των Επιτρόπων» στις Βρυξέλλες, ενώ πολύ θετικό αναμένεται το κλίμα και στη συνεδρίαση του eurogroup την επόμενη εβδομάδα και η βαθμολόγησή μας στο πρώτο τεστ. Εκτός από τα θετικά σχόλια, περιμένουμε και κάποιες κινήσεις που θα αποθαρρύνουν τους κερδοσκόπους.

* Η πρώτη είναι (σε συνεννόηση Ε.Ε.-ΗΠΑ) να αποτραπεί ο τζόγος με τις ασφάλειες των δανείων, που αποτέλεσε αγαπημένο σπορ σε βάρος της χώρας μας. Αυτό μπορεί να γίνει με την απαγόρευση αγοραπωλησίας τέτοιου είδους ασφαλειών από εκείνους που δεν κατέχουν ομόλογα («naked» CDS trading). Κάτι τέτοιο άφησε να φανεί και η Αγκελα Μέρκελ.

* Η δεύτερη πιθανή κίνηση είναι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υψηλόβαθμος παράγοντας της οποίας έχει εκμυστηρευθεί ότι μπορεί να κάνει και εκείνη αξιολόγηση χωρών και να μην μένει σ' αυτές των τριών οίκων (S&Ρ, Moody's και Fitch). Το μεγάλο κρίσιμο τεστ για τη χώρα μας και την κυβέρνηση θα είναι τον Απρίλιο, όταν θα βγει ξανά για δανεισμό (Απρίλιο και Μάιο θα αναζητήσουμε περι τα 20 δισ.).

Η επιδίωξη είναι το spread να έχει πέσει γύρω στο 200. Αν γίνει αυτό, σημαίνει ότι θα μπορεί η κυβέρνηση να αφοσιωθεί στο εσωτερικό μέτωπο, που είναι και το πιο κρίσιμο. Αν τα πράγματα δεν πάνε όπως υπολογίζονται τώρα, τότε η λύση είναι είτε η χρηματοδότηση από κάποιες χώρες είτε η προσφυγή στο ΔΝΤ σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ελπίδα, η ανάληψη πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην κατεύθυνση της θέσπισης κοινών πολιτικών, όπως προέκυψε και από τη συνάντηση Μέρκελ - Παπανδρέου.

Οπως ομολογούν υψηλόβαθμοι κυβερνητικοί παράγοντες, από την ανακοίνωση των μέτρων μέχρι την υλοποίησή τους υπάρχει μεγάλη απόσταση. Γι' αυτό, το κρίσιμο ζήτημα είναι η ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού (ρεπορτάζ σελ. 17).

Στο Μαξίμου συζητούν λύσεις ώστε να παρακάμπτονται οι γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της κρατικής μηχανής, εκείνο όμως που πιστεύουν ότι μπορεί να δημιουργήσει «σοκ» είναι να βρεθούν πολύ σύντομα με χειροπέδες κάποιοι «επίορκοι» δημόσιοι λειτουργοί, ώστε να σταλεί ηχηρό μήνυμα στους υπόλοιπους ότι «τα πράγματα αλλάζουν». Ηδη γι' αυτό το λόγο ξεσκονίζονται διάφοροι φάκελοι που έχουν στα χέρια τους.

Πολύ δύσκολο στη διαχειρισή του είναι το κοινωνικό μέτωπο, το οποίο όχι μόνο δεν θα ηρεμήσει αλλά θα διευρυνθεί, αφού αναμένονται: το νέο ασφαλιστικό, αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων, επέκταση της περικοπής δικαιωμάτων στον ιδιωτικό τομέα. Εξάλλου, το μέτωπο αυτό πυροδοτείται και από τις ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις (ρεπορτάζ σελ. 16).

Το εκρηκτικό κοκτέιλ της μείωσης εισοδημάτων και της αύξησης της ανεργίας ουδείς γνωρίζει πού θα οδηγήσει, αφού η χώρα μόλις τώρα μπαίνει στο «τούνελ» και είναι αμφίβολο πότε θα αρχίσει να βλέπει φως. Το κοινωνικό κόστος είναι δεδομένο.

Δυσοίωνες προβλέψεις

Οι μετριοπαθείς υπολογίζουν ότι η ύφεση φέτος θα είναι 2% και οι απαισιόδοξοι τη βλέπουν στο 3%-4%. Σ' αυτή τη μακρόχρονη περίοδο λιτότητας υπάρχουν φόβοι ότι η συσσωρευμένη αγανάκτηση μπορεί να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις και να οδηγήσει σ' έναν πιο εκτεταμένο «Δεκέμβρη του 2008». Επίσης, υπάρχουν δυσοίωνες προβλέψεις για αύξηση της εγκληματικότητας, ενίσχυση του ρατσισμού και κατακόρυφη άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.

Στην πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δημιουργηθούν κάποια αμορτισέρ για απορρόφηση των κραδασμών. Μια από τις σκέψεις είναι, σε συνεργασία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, να καταρτιστεί σχέδιο και να υπάρξει συνεννόηση με τις τράπεζες, ώστε να υπάρξει επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων των δημόσιων υπαλλήλων, ώστε να μικρύνουν οι δόσεις σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.

Αυτό συμφέρει και τις τράπεζες, που θα έχουν σοβαρό πρόβλημα αν παρατηρηθεί μαζική αδυναμία πληρωμών. Επίσης, θα επιταχυνθούν τα αναπτυξιακά μέτρα (ΚΠΣ, προγράμματα Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων).

Μέχρι τώρα γίνονταν ανακοινώσεις. Η μάχη τώρα ξεκινάει. Κι όποιος αντέξει...
ENET.GR

Δεν υπάρχουν σχόλια: