Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑΕνας ανελέητος «ψηφιακός πόλεμος» με στόχο την κατάργηση του απορρήτου στο Διαδίκτυο έχει ξεκινήσει εδώ και λίγες ημέρες στην Ελλάδα. Αιχμή του δόρατος ο απελθών εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γ. Σανιδάς. Με την τελευταία εγκύκλιό του επιχειρεί να ακυρώσει πλήρως την ανωνυμία στις διαδικτυακές επικοινωνίες. Οχι μόνο θεωρεί ότι τα εξωτερικά στοιχεία των επικοινωνιών δεν είναι απόρρητα, αλλά επεκτείνει τη δυνατότητα των διωκτικών αρχών να τα ζητούν ακόμη και όταν ερευνούν απλά πλημμελήματα!
Η κίνησή του αυτή αποτέλεσε «casus belli» για όσους αγωνίζονται υπέρ...
της θεσμικής κατοχύρωσης του απορρήτου των επικοινωνιών. Δεν είναι τυχαίο ότι η πλειονότητα του νομικού κόσμου θεωρεί ότι η επίμαχη εγκύκλιος έρχεται σε αντίθεση με την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Bloggers, στελέχη ανεξάρτητων αρχών, αστυνομικοί της δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος, κυβερνητικοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ακονίζουν τα «όπλα» τους για τη δύσκολη νομική μάχη που ακολουθεί.
Εντός των ημερών θα ανακοινώσει την επίσημη θέση της για τις εξελίξεις και η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), την οποία ο κ. Σανιδάς εγκαλεί ως τον «κακό» της υπόθεσης. Εμμέσως πλην σαφώς της αποδίδει ότι εμποδίζει το έργο των διωκτικών αρχών. Γι' αυτό και επαναλαμβάνει πως δεν απαιτείται η άδειά της προκειμένου αυτές να έχουν πρόσβαση στα αρχεία των εταιρειών που προσφέρουν υπηρεσίες Ιντερνετ (πάροχοι).
Πηγές από την ΑΔΑΕ, η οποία απέκτησε κύρος από την αποκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών, διευκρίνιζαν ότι δεν είναι η Αρχή που δίνει άδειες άρσης του απορρήτου. Η ΑΔΑΕ απλώς εφαρμόζει όσα ο νόμος επιτάσσει. Ελέγχει δηλαδή εάν οι πάροχοι, δίνοντας πληροφορίες και στοιχεία στις αρχές, τήρησαν τη νομιμότητα. Και ανάλογα επιβάλλουν ή όχι κυρώσεις.
Αυτό ωστόσο που η ΑΔΑΕ θεωρεί ώς τώρα δεδομένο, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, είναι ότι και τα εξωτερικά στοιχεία των επικοινωνιών μέσω Ιντερνετ (δηλαδή η θέση, ο χρόνος, ο καλών, ο καλούμενος, η διεύθυνση ΙΡ κ.ά.) καλύπτονται από το απόρρητο. Επομένως, η πρόσβαση των διωκτικών αρχών πρέπει να γίνεται με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την άρση του απορρήτου και όσον αφορά το περιεχόμενο των συνομιλιών: Δικαστική εγγύηση και έρευνα για σοβαρό έγκλημα.
Παρόλα αυτά, η ΑΔΑΕ θα συζητήσει το θέμα με νηφαλιότητα και εάν κρίνει απαραίτητο, θα προτείνει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα που θα αντιμετωπίζουν το ζήτημα.
Την άποψη ότι όσα ζητά ο κ. Σανιδάς είναι αντίθετα με το τωρινό θεσμικό πλαίσιο και επομένως για να ισχύσουν πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία, εξέφρασε πρόσφατα και ο πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων Χρ. Γεραρής. Την αντίδρασή του εξέφρασε και το σύνολο των Ελλήνων bloggers, ενώ το θέμα έφτασε και στην Ε.Ε., έπειτα από ερώτηση του Ελληνα ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Σταύρου Λαμπρινίδη προς την Κομισιόν. Οπως υποστηρίζει, η ενέργεια Σανιδά δείχνει άγνοια και αδιαφορία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, είναι ηθικά επικίνδυνη και παραπέμπει σε άλλες εποχές και καθεστώτα.
Ο κ. Λαμπρινίδης εκτιμά ότι η εγκύκλιος Σανιδά παραβιάζει ευθέως την ευρωπαϊκή οδηγία 58/2002, η οποία μεταφέρθηκε στη χώρα μας το 2006 (νόμος 3471) και αποτελεί εσωτερικό δίκαιο. Σύμφωνα με αυτήν, τα εξωτερικά στοιχεία των επικοινωνιών προστατεύονται από το απόρρητο. Αυτό προκύπτει, σύμφωνα με τον ίδιο, και από την τελευταία οδηγία της Ε.Ε. για την παρακράτηση των δεδομένων των τηλεπικοινωνιών όλων των πολιτών, τα οποία θεωρούνται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Με την οδηγία αυτή, που δεν έχει γίνει ακόμη ελληνικός νόμος, επιτρέπεται η δημιουργία αρχείου με τα εξωτερικά στοιχεία των επικοινωνιών, στο οποία θα έχουν πρόσβαση οι διωκτικές αρχές, μόνο όμως για σοβαρά εγκλήματα. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή, η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν επιτρέπει την παρακράτηση εξωτερικών δεδομένων σε απλά πλημμελήματα, όπως ζητά ο κ. Σανιδάς.
Η αληθινή αιτία πίσω από την πρωτοβουλία Σανιδά βρίσκεται πάντως στα αρχεία της ΓΑΔΑ και της εισαγγελίας. Εκεί, τον τελευταίο μόνο χρόνο, έχουν σωρευτεί περίπου 200 ανεκτέλεστες δικογραφίες «ηλεκτρονικού εγκλήματος», λόγω αδυναμίας εντοπισμού των δραστών. Οι περισσότερες σχηματίστηκαν ύστερα από μηνύσεις που έχουν υποβάλει όσοι θίγονται από συκοφαντικά δημοσιεύματα διαφόρων ιστολογίων (blogs). Ομως σχεδόν όλες μπαίνουν στο αρχείο, αφού η νομοθεσία δεν επιτρέπει, μέχρι σήμερα, την άρση του απορρήτου για ήσσονος σημασίας εγκλήματα, όπως η συκοφαντική δυσφήμηση, εξύβριση κ.λπ., τα οποία τιμωρούνται σε βαθμό πλημμελήματος.
Μόλις πριν από τρεις μήνες, ο προϊστάμενος της δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος Μ. Σφακιανάκης, μιλώντας σε δημόσια εκδήλωση, έκανε έκκληση στην ΑΔΑΕ να γίνει περισσότερο ελαστική σε θέματα άρσης του απορρήτου. Επικαλέστηκε τότε ως παράδειγμα την περίπτωση νεαρού κοριτσιού που τηλεφώνησε αργά το βράδυ από το κινητό της στο πατέρα της λέγοντας ότι απειλείται η ζωή της. Η υπηρεσία δεν είχε την ευλιγισία να άρει το απόρρητο και να μάθει πού βρισκόταν το κορίτσι που κινδύνευε.
Αυτό που ουσιαστικά ζητούσε ο κ. Σφακιανάκης ήταν να επιτρέπεται με μεγαλύτερη ευκολία η αποκάλυψη των στοιχείων των επικοινωνιών, ιδίως σε υποθέσεις επείγοντος χαρακτήρα. Μόνο που ο κ. Σφακιανάκης χτυπούσε τότε λάθος πόρτα. Ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ, που ήταν παρών στην εκδήλωση, διευκρίνησε ότι η Αρχή δεν έχει αρμοδιότητα να δίνει άδειες άρσης απορρήτου αλλά να εφαρμόζει τον νόμο. Υστερα από αυτό ο κ. Σφακιανάκης άλλαξε ρότα. Απευθύνθηκε στον κ. Σανιδά, ο οποίος έκρινε ότι είναι αρμόδιος να του δώσει τη λύση που ζητά... *
Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου