Το νεύμα εδόθη...

Των Κ. ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΠ. ΣΤΑΜΟΥ

Αρχίζει και μυρίζει προετοιμασία για εκλογές. Το κλίμα αυτό ήταν διάχυτο, σύμφωνα με πληροφορίες, στην προχθεσινή (Πέμπτη μεσημέρι) συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής, υπό τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή και με συμμετοχή των Γ. Παπαθανασίου, Γ. Σουφλιά και Κ. Χατζηδάκη.

Το νεύμα που ανέμενε, σύμφωνα με συνεργάτη του, ο κ. Παπαθανασίου από τον πρωθυπουργό, προκειμένου να προσαρμόσει την οικονομική πολιτική και στις ανάγκες των εκλογών, έγινε, αν και -όπως γίνεται σ' αυτές τις περιπτώσεις- δεν ήταν αμέσως ορατό.

Στη συζήτηση που έγινε επισημάνθηκε ότι οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης στους εργαζόμενους και τα νοικοκυριά θα...

γίνουν εντονότερες αν και θα αρχίσουν να υποχωρούν για τον επιχειρηματικό χώρο. Από πλευράς κοινωνικών συνεπειών η κυβέρνηση πιστεύει ότι έρχεται ένα πολύ θερμό καλοκαίρι και ένα καυτό φθινόπωρο, όπου οι απολύσεις θα είναι μαζικές και οι κινητοποιήσεις εντονότερες. Γι' αυτό και θα γίνονται πυροσβεστικές παρεμβάσεις στις κινητοποιήσεις ώστε να μη δυσκολεύει περισσότερο η καθημερινότητα των πολιτών. (Π.χ. αμέσως αποφασίστηκαν πρόσθετα κονδύλια για τους ροδακινοπαραγωγούς της Ημαθίας, για να αποσυρθούν από τα μπλόκα των μεγάλων οδικών αρτηριών).

Μετά το 2010 τα δύσκολα

Κατακλείδα της συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής ήταν η «πρόσληψη» της βούλησης του πρωθυπουργού ότι από εδώ και στο εξής πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια για περιορισμό του πολιτικού κόστους που συνεπάγεται επώδυνα οικονομικά μέτρα. Αν δε τα μέτρα αυτά εμπίπτουν στον χαρακτηρισμό «μόνιμα», που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα επιλέγονται μεν αλλά θα καταβάλλεται προσπάθεια -αν απαιτείται- να αρχίσει η εφαρμογή τους από το 2010 και μετά, ώστε να μην ενταθεί η ήδη μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια. Γνώση της έχουν -και μάλιστα αρκετή- τόσο το Μέγαρο Μαξίμου όσο και το οικονομικό επιτελείο.
Ο υπουργός Οικονομίας επιφορτίζεται, έτσι, με λεπτές αποστολές. Με ένα πακέτο μέτρων και κατευθύνσεων -το οποίο δεν θα προβλέπει φόρους ή άμεση είσπραξή τους- θα στέλνει μηνύματα στον κ. Αλμούνια και τους εποπτεύοντες την επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας ότι «πράττει σύμφωνα με τις οδηγίες τους» και διασφαλίζει τη δημοσιονομική εξυγίανση σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Με το ίδιο πακέτο ανά χείρας πρέπει ταυτόχρονα να υπηρετήσει τις εκλογικές ανάγκες του κόμματός του ή έστω να συντηρήσει τους μύθους για τη συμπεριφορά του «μεσαίου χώρου».

Ετσι, με το πακέτο των «μεταρρυθμίσεων» ή «διαρθρωτικών αλλαγών» ή «μόνιμων μέτρων» θα επιχειρήσει να προσελκύσει τους «μεταρρυθμιστές» και να τους ξαναφέρει -αν έφυγαν- στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος. Παράλληλα, με τη μετάθεση των επιπτώσεων των μέτρων στο 2010 και μετά, θα περιορίσει το πολιτικό κόστος που θα είχε για την Ν.Δ. η άμεση εφαρμογή τους.

Πρόγευση προσαρμογής της οικονομικής πολιτικής στις εκλογικές ανάγκες έδωσε η μοναδική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής που ανακοινώθηκε, αυτή για την απελευθέρωση των υπηρεσιών και επαγγελμάτων. Αντί των δυναμικών αποφάσεων με δόση αυταρχισμού, επιλέχθηκε ένας νόμος πλαίσιο, προεδρικά διατάγματα και διάλογος. Σημασία έχει ότι όλες οι κυβερνητικές αποφάσεις στο πεδίο της οικονομίας θα είναι σε χώρους που θα παράγουν οδυνηρά μεν αποτελέσματα για τους πολίτες, θα μεταθέτουν όμως τα αποτελέσματα αυτά στο 2010, δηλαδή μετά τις εκλογές, και στα επόμενα χρόνια.

Τεκμαρτό με... ευρώ

Ετσι: Μετά εμπειρία 30 ετών (εισήχθησαν το 1979 επί υπουργού Οικονομικών Αθ. Κανελλόπουλου) και μετά την κατάργησή τους από τον κ. Γ. Αλογοσκούφη, τα τεκμήρια επανέρχονται μέσα στο καλοκαίρι. Οσοι «πιαστούν στη φάκα» εξαιτίας τους θα νιώσουν τον πόνο -επιπλέον φόρο- με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων, δηλαδή μετά το καλοκαίρι του 2010. Το επικρατέστερο μέχρι στιγμής σενάριο προβλέπει το «μέτρημα» του τεκμαρτού εισοδήματος με... ευρώ. Π.χ. για κάθε τετραγωνικό μέτρο σπιτιού θα τεκμαίρεται μηνιαίο εισόδημα 2-3 ευρώ. Για κάθε ίππο αυτοκινήτων θα τεκμαίρεται μηνιαίο εισόδημα 5 ευρώ κ.ο.κ.

* Η «αποκάλυψη» των φοροαπαλλαγών και των αυτοτελών φορολογήσεων επιδομάτων και τμημάτων εισοδήματος διάφορων κοινωνικών ομάδων έγινε το 1997-98 με μελέτη της ομάδας του καθηγητή Τάτσου, έπειτα από ανάθεση του τότε υπουργού Οικονομικών Αλ. Παπαδόπουλου. Οι αυτοτελείς φορολογήσεις υποκρύπτουν εισοδηματικές αυξήσεις που δεν επέτρεπαν να δοθούν οι εκάστοτε σκληρές εισοδηματικές πολιτικές. Η κατάργηση -που θα είναι σταδιακή- θα δείξει τα δόντια της με την αποστολή των εκκαθαριστικών σημειωμάτων της Εφορίας τον επόμενο χρόνο.

* Με πολύ φειδώ θα γίνει η διαγραφή επαγγελμάτων από τη λίστα των ΒΑΕ, αποσπασματικά (με υπουργικές αποφάσεις) και όχι μαζικά, για τον φόβο των κινητοποιήσεων. Οι συνέπειες θα φανούν στην έξοδο προς τη σύνταξη (πέντε χρόνια επιπλέον) και όχι αμέσως.

* Το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων θα ισχύσει για τους νεοπροσλαμβανόμενους και δεν θα χειροτερεύσει τη θέση των υπηρετούντων, θα «προκαλεί», όμως, τις επόμενες κυβερνήσεις για περικοπή επιδομάτων και αμοιβών των «παλαιών» δημοσίων υπαλλήλων.

Τα επώδυνα της εξίσωσης

* Η εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών είναι, μετά την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αντικείμενο διαπραγμάτευσης Ελλάδας - Ε.Ε. Ακόμη και αν η κυβέρνηση έλθει σε συμφωνία με την Ε.Ε., τα επώδυνα αποτελέσματα θα έλθουν τουλάχιστον μετά 5ετία.

* Η καθιέρωση τετραήμερης εργασίας αποτελεί αντικείμενο διαφωνιών στους κόλπους της κυβέρνησης. Αν υιοθετηθεί, η αμοιβή για την πέμπτη μέρα θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό, τον ΟΑΕΔ, τον ΛΑΕΚ ή άλλο οργανισμό. Το επώδυνο της μείωσης της αμοιβής θα έλθει όταν η κρατική επιδότηση διακοπεί και πάντως όχι εντός του 2009.

* Το άνοιγμα του εργασιακού είναι στις κυβερνητικές προθέσεις. Αλλά επειδή το ζήτημα είναι «καυτό», η κυβέρνηση θέλει να ληφθούν αποφάσεις με συναίνεση και διάλογο, τον οποίο έχει ήδη απορρίψει το ΠΑΣΟΚ. Πάντως σε περίπτωση θεσμοθέτησης, η υλοποίηση αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις θα αφεθεί για το 2010 και επέκεινα.