Με το πενάκι του Φελίνι...

Ο Φεντερίκο Φελίνι σκιτσάρισε τον εαυτό του με το χαρακτηριστικό κασκόλ του να πανηγυρίζει για το Όσκαρ που πήρε το 1993, λίγους μήνες πριν πεθάνει
Προκλητικές. Τολμηρές. Σεξουαλικές. Γυναίκες γεννημένες πρωταγωνίστριες πάνω σε χαρτοπετσέτες και τσαλακωμένα χαρτιά. Ο δημιουργός τους, διάσημος σκηνοθέτης (με τέσσερα Όσκαρ, έναν Χρυσό Φοίνικα, δύο Αργυρούς Λέοντες και ένα Αυτοκρατορικό Βραβείο), παραμένει ένας άγνωστος, αλλά ταλαντούχος σκιτσογράφος. Αυτή η άγνωστη καλλιτεχνική φλέβα του Φεντερίκο Φελίνι αναδεικνύεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέσα από μια....
έκθεση με 80 πρωτότυπα σχέδιά του από τη δεκαετία του ΄30 (τα πρώτα του σχέδια το 1937, με τα οποία κέρδισε το πρώτο χαρτζιλίκι του) ώς τα τελευταία του, λίγο πριν από τον θάνατό του, το 1993, όπου απεικονίζει τον εαυτό του να κρατάει το Όσκαρ συνολικής προσφοράς στον κινηματογράφο και να πετάει.

«Πρόκειται για μια σειρά από απολαυστικά έγχρωμα σχέδια που έχουν αυτόνομη καλλιτεχνική αξία, όχι μόνο επειδή φέρουν την υπογραφή του Φεντερίκο Φελίνι», λέει στα «ΝΕΑ» η ιστορικός τέχνης Ελισάβετ Πλέσσα, που επιμελείται την έκθεση, η οποία θα ταξιδέψει στην Αθήνα από το Ίδρυμα Φελίνι στην Ιταλία. «Είναι σχέδια που γέννησαν τις ταινίες του, όχι σχέδια προετοιμασίας, που προσφέρουν στον αναγνώστη τη δυνατότητα να γνωρίσουν μια άγνωστη πλευρά του σπουδαίου σκηνοθέτη», προσθέτει ο θεωρητικός της φωτογραφίας και του κινηματογράφου, Πλάτων Ριβέλλης που συνεπιμελείται την έκθεση.

Αυτοδίδακτος, ο Φεντερίκο Φελίνι πήρε τους πρώτους μαρκαδόρους δώρο από τη μητέρα του. Και στη συνέχεια, το σκίτσο τού έγινε σχεδόν εμμονή. Το πρώτο χαρτζιλίκι το έβγαλε στα 17 του, όταν ο διευθυντής ενός κινηματογράφου στο Ρίμινι του ζήτησε να φτιάξει καρικατούρες διάσημων ηθοποιών για να διακοσμήσει την αίθουσα.

Γράφτηκε στη Νομική, αλλά στο μυαλό του είχε πώς θα κάνει καριέρα σκιτσογράφου: αρχίζει συνεργασία με γνωστά ιταλικά περιοδικά («Ρopolo di Roma», «Cine illustrato», «La signorina grandi firme», «Cinemagazzino», «Μarc΄Αurelio») και ανοίγει δικό του μαγαζί όπου κάνει καρικατούρες για τους Αμερικανούς στρατιώτες που απελευθέρωσαν τη Ρώμη.

«Ακόμη κι όταν μπήκε στον κόσμο του κινηματογράφου, όμως, συνέχισε να σκιτσάρει», εξηγούν οι δύο επιμελητές, που επισημαίνουν πως τα σχέδια έχουν σχέση όχι μόνο με το ενδιαφέρον του Φελίνι για την ψυχανάλυση, αλλά και με την κινηματογραφική πορεία του, καθώς τα πρώτα σχέδια που συμπίπτουν με τις ασπρόμαυρες ταινίες του έχουν λιγότερα χρώματα, ενώ μετά το 1965 που κυκλοφορεί η πρώτη έγχρωμη ταινία του, τα χρώματα στα σκίτσα γίνονται εκρηκτικά.

«Γι΄ αυτό και η έκθεση είναι χωρισμένη σε τρεις ενότητες: Στα σκίτσα που απεικονίζονται φίλοι του, όπως ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και ο Νίνο Ρότα. Σε εκείνα που αποτύπωνε τους ήρωες των ταινιών του, διότι ο Φελίνι δεν είχε στον νου του ηθοποιούς όταν έπλαθε ρόλους. Αντιθέτως σχεδίαζε στο χαρτί τούς ήρωές του και στη συνέχεια αναζητούσε τον κατάλληλο ηθοποιό. Και τέλος παρουσιάζονται τα όνειρα: 10 ομοιοτυπικές αναπαραγωγές, σελίδες από το Βιβλίο Ονείρων, όπου έχουν συγκεντρωθεί τα όνειρα- δικά του, αλλά και φίλων τουπου σχεδίαζε στο χαρτί», επισημαίνουν η Ελισάβετ Πλέσσα και ο Πλάτων Ριβέλλης.

Η έκθεση θα συμπληρωθεί με προβολή πέντε ταινιών του Φελίνι με αυτοβιογραφικές αναφορές, διάλεξη και κατάλογο.
Της Μαίρης Αδαμοπούλου ΝΕΑ