«ο Καραγκιόζης ο Έλληνας»...

Η τελευταία συνέντευξη...
«Θυμάμαι τον εαυτό μου με τη βαλίτσα και τη σκηνή να ταξιδεύω συνέχεια με τρένο, με πλοίο μερικές φορές με αεροπλάνο, να στήνω, να παίζω, να ξεστήνω και να πηγαίνω να παίξω αλλού. Ο κόσμος μ΄ αγαπούσε πολύ» έλεγε λίγες ημέρες προτού αφήσει ορφανό (το περασμένο Σάββατο) τον Καραγκιόζη του
«Όσο υπάρχουν Έλληνες θα υπάρχει και Καραγκιόζης» έλεγε ο Ευγένιος Σπαθάρης στον Γ. Παυριανό, στην ύστατη συνέντευξηαφήγηση της «Οδύσσειάς» του, που θα κυκλοφορήσει μαζί με τα DVD- προσφορά από «ΤΑ ΝΕΑ»
«Μαθαίνω όποτε μπορώ τους νέους πώς να παίζουν Καραγκιόζη. Όχι να...
είναι κάτι πεθαμένο. Γιατί ο Καραγκιόζης είναι ο καθένας μας. Είναι ο άστεγος, είναι ο άνεργος, είναι ο πρόσφυγας, είναι ο πεινασμένος, αυτός που έτρωγε τις ξυλιές από τον Πασά. Είναι η αιώνια εικόνα του Έλληνα. Έχει αλλάξει αυτό; Ακόμα ο Έλληνας τα ίδια δεν τραβάει;».

Ο Ευγένιος Σπαθάρης εξομολογείται. Όλη η οδύσσεια της ζωής του, στην τελευταία του συνέντευξη- αφήγηση στον Γιώργο Παυριανό, επιμελητή της σειράς DVD με αποσπάσματα από παραστάσεις του Θεάτρου Σκιών του, τα οποία προσφέρουν κάθε Σάββατο στους αναγνώστες τους «ΤΑ ΝΕΑ».

Εξάωρη ήταν η εξομολόγηση που κατέγραψε ο Γιώργος Παυριανός (ολόκληρη θα περιλαμβάνεται στο τέταρτο DVD, «Οδύσσεια» της σειράς) και πιάνει το νήμα της ζωής του από τότε που ήταν παιδί και κοίταζε με μάτια εκστατικά την τέχνη του πατέρα του. «Η Οδύσσεια του Ευγένιου Σπαθάρη» έμελλε να είναι το τελευταίο ντοκουμέντο που έχουμε από εκείνον. «Μόνο Οδύσσεια; Και η Ιλιάδα και ο Διγενής Ακρίτας κι όλα είναι η ζωή μου» ήταν η απάντησή του όταν άκουσε τον τίτλο.

Και άρχισε την αφήγηση: «Από μικρό παιδί έβλεπα Καραγκιόζη. Δεν είχαμε ούτε κινηματογράφο ούτε τίποτα. Η μάνα ήταν στο ταμείο. Εγώ καθόμουν μπροστά και έβλεπα την παράσταση του πατέρα. Βάρδα να μην έμπαινα μέσα στη σκηνή. Γινόταν σκοτωμός. Ο πατέρας μου δεν ήθελε με τίποτα να γίνω καραγκιοζοπαίχτης. Είχε υποφέρει πολύ στη ζωή του. Στην εποχή του πατέρα μου, άμα ήσουν καραγκιοζοπαίχτης δεν έβγαινες έξω από το σπίτι. Άσε που πέθαιναν όλοι φυματικοί. Γιατί ανέπνεαν όλο τον καπνό από τις ασετυλίνες και πήγαιναν μια ώρα αρχύτερα».

Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ανέλαβε εκείνος τον μπερντέ. «Το πρώτο έργο που έπαι ξα στην Κατοχή ήταν ο "Καραγκιόζης γραμματικός". Ο κόσμος με αγάπησε πάρα πολύ γιατί μπορεί να ήμουν παιδί, αλλά μελέταγα.

Όταν έπαιζα ηρωικά έργα γέμιζαν τα πεζοδρόμια. Τότε έφτιαχνα και τις ρεκλάμες. Τη ρεκλάμα την καθιέρωσε ο πατέρας μου. Αλλά ο Θεός να τις κάνει ρεκλάμες. Εγώ πήρα άλλο δρόμο. Ζωγράφιζα με ψαρόκολλα. Έπαιρνα το χρώμα, το ανακάτευα με ζεστή ψαρόκολλα και μετά δούλευα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κολλάει το χρώμα σαν να ήταν λάδι. Το είχα δείξει και στον Γιάννη Τσαρούχη αυτό το κόλπο. Ζωγράφιζα σε χαρτί του μέτρου.

Εκείνη την εποχή ο κόσμος, παρ΄ όλη του τη φτώχεια, ερχόταν να δει Καραγκιόζη. Αυτό είχε μόνο. Και έπρεπε να ξεσκάσει. Δεν έρχονταν πλούσιοι, όλο φτωχολογιά ήταν. Οι πλούσιοι ερχόντουσαν καμιά φορά, οι πιο προοδευτικοί, οι διανοούμενοι».

Η φήμη του πέρασε και τα ελληνικά σύνορα. «Από τη στιγμή που παντρεύτηκα, άνοιξα κι εγώ τα φτερά μου και είπα: "Τoν Καραγκιόζη θα τον ανεβάσω πολύ ψηλά. Όχι μόνο στην Ελλάδα, και στο εξωτερικό". Έτσι το ΄53 έκανα με την Δόρα Στράτου μια μεγάλη περιοδεία στην Αμερική, στον Καναδά και στην Κούβα. Στην Αμερική έπαιξα στο Κάρνεγκι Χολ. Εκεί γνώρισα και τον μεγάλο μας μαέστρο, τον Δημήτρη Μητρόπουλο.

Το ΄54 με φώναξε η Σοφία Βέμπο και ανεβάσαμε "Μεγαλέξανδρο". Εγώ είχα βρει στην Αμερική ένα ύφασμα που φωσφόριζε και κάναμε τα κοστούμια των ηθοποιών με αυτό το ύφασμα και όταν κλείνανε τα φώτα ήταν μια μαγεία.

Από ΄κεί και πέρα, το πράγμα άρχισε να τραβάει. Έκανα το "Ταξίδι" του Γιώργου Θέμελη με τον Τσακίρογλου Καραγκιόζη. Ο Καραγκιόζης άρχισε να βγαίνει από την αφάνεια. Σιγά σιγά οι καραγκιοζοπαίχτες ξεθάρρεψαν και άρχισαν να βγαίνουν κι αυτοί να παίζουν.

Μου μπήκε η ιδέα να φτιάξω ένα Παγκόσμιο Μουσείο Θεάτρου Σκιών. Το κράτος δεν μου έδινε ούτε χώρο ούτε λεφτά. Λέω, "θα το κάνω σπίτι μου". Καθόμασταν τα βράδια με τη Φανή, εκείνη έραβε τις κουρτίνες, εγώ έφτιαχνα τα τελάρα, το βάλαμε μπρος».

ΙΝFΟ

Κάθε Σάββατο μαζί με «ΤΑ ΝΕΑ» κυκλοφορούν DVD με αποσπάσματα από παραστάσεις Θεάτρου Σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη και βιβλιαράκια με πλούσιο υλικό.
Αύριο, το δεύτερο DVD.


«Πηγαίνετέ τον στα σχολεία»

«Εγώ αν ήμουν κράτος θα μοίραζα αυτά τα DVD που κάνουμε σε όλα τα σχολεία. Ένα παιδί να τα δει και να αρχίσει να παίζει, θα είναι μεγάλο κέρδος. Όλα τα άλλα, και οι δόξες και οι τιμές είναι κουραφέξαλα» έλεγε ο Ευγένιος Σπαθάρης στην τελευταία του συνέντευξη- αφήγηση. Τότε επαναλάμβανε αυτό που είχε πει και πολλές φορές στο παρελθόν: «Όσο ζω και αντέχω θα συνεχίζω να προσφέρω.

Ευτυχώς έχω την οικογένειά μου, τη γυναίκα μου την Φανή, που με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια, τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου. Αυτοί είναι για μένα όλα τα βραβεία του κόσμου. Μα πάνω απ΄ όλα έχω τον αγαπημένο μου Καραγκιόζη. Αυτόν δεν θα τον αφήσω από τα χέρια μου μέχρι να πεθάνω».